APV in begrijpelijke taal: een praktijkvoorbeeld
De gemeente Ede vindt het belangrijk dat haar inwoners en bezoekers de regels van de gemeente begrijpen. Mijn opdracht: herschrijf de algemene plaatselijke verordening (APV) in begrijpelijke taal. Benieuwd naar het resultaat? Check deze 5 voorbeelden en zie hoe juristentaal verandert in klare taal.
Waarom een APV in heldere taal?
Een APV in klare taal levert een win-winsituatie op voor gemeente en inwoners:
Begrijpelijke taal maakt de regels toegankelijker
Begrijpelijke taal bevordert de naleving van de APV
Begrijpelijke taal bespaart tijd en geld
Begrijpelijke taal vergroot de kwaliteit van de regelgeving
Begrijpelijke taal verbetert het imago van de gemeente
Meer uitleg hierover vind je in de blog 5 redenen om een APV in klare taal te schrijven.
Voorbeeld 1: regels voor straatmuzikanten
Straatmuzikanten brengen leven in de brouwerij, maar hoe reguleer je hun optredens in begrijpelijke taal?
Tekst officiële APV:
Straatmuzikant
Degene die ten behoeve van publiek wenst op te treden als straatmuzikant geeft hiervan ten minste vijf dagen van tevoren schriftelijk kennis aan de burgemeester.
Het is verboden ten behoeve van publiek als straatmuzikant op te treden op door de burgemeester in het belang van de openbare orde, de openbare veiligheid, de volksgezondheid of het milieu aangewezen openbare plaatsen.
De burgemeester kan het verbod beperken tot bepaalde dagen en uren.
De burgemeester kan ontheffing verlenen van het verbod.
Op de aanvraag om een ontheffing is paragraaf 4.1.3.3 van de Algemene wet bestuursrecht (positieve fictieve beschikking bij niet tijdig beslissen) van toepassing.
Tekst APV in begrijpelijke taal:
Regels voor straatmuzikanten
Wil je als straatmuzikant op straat, een plein of een andere openbare plaats optreden? Dan moet je dat op zijn laatst vijf dagen voor je optreden aan de burgemeester schrijven.
De burgemeester kan beslissen dat je op bepaalde openbare plaatsen niet mag optreden als straatmuzikant. De burgemeester mag zo’n verbod geven als dit belangrijk is voor:
de openbare orde,
de openbare veiligheid,
de volksgezondheid,
het milieu.
Het verbod geldt de hele dag op alle dagen van de week. Behalve als de burgemeester beslist dat het verbod alleen op bepaalde dagen en tijden geldt.
Wil je als straatmuzikant optreden op een door de burgemeester verboden plaats of tijd? De burgemeester kan je daar toestemming voor geven. Dan geldt het verbod niet voor jou. De toestemming noemen we een ontheffing.
Beslist de burgemeester niet op tijd op je aanvraag? Dan heb je automatisch toestemming voor het optreden als straatmuzikant.
Voorbeeld 2: verbod op samenscholing en ongeregeldheden
Dat gemeentes regels stellen om ongeregeldheden te voorkomen is logisch. Maar hoe schrijf je dat in heldere taal op?
Tekst officiële APV:
Samenscholing en ongeregeldheden
Het is verboden op een openbare plaats deel te nemen aan een samenscholing, te vechten of door uitdagend gedrag aanleiding te geven tot ongeregeldheden.
Degene die op een openbare plaats
aanwezig is bij een voorval waardoor ongeregeldheden ontstaan of dreigen te ontstaan;
aanwezig is bij een gebeurtenis die aanleiding geeft tot toeloop van publiek waardoor ongeregeldheden ontstaan of dreigen te ontstaan; of
zich bevindt in of aanwezig is bij een samenscholing;
is verplicht op bevel van een ambtenaar van politie zijn weg te vervolgen of zich in de door hem aangewezen richting te verwijderen.
Het is verboden zich te begeven naar of te bevinden op openbare plaatsen die door of vanwege het bevoegd bestuursorgaan in het belang van de openbare veiligheid of ter voorkoming van ongeregeldheden zijn afgezet.
De burgemeester kan ontheffing verlenen van het verbod, bedoeld in het derde lid.
Dit artikel is niet van toepassing op betogingen, vergaderingen en godsdienstige en levensbeschouwelijke samenkomsten als bedoeld in de Wet openbare manifestaties en situaties waarin wordt voorzien door artikel 141 van het Wetboek van Strafrecht.
Tekst APV in begrijpelijke taal:
Verbod om op straat samen te komen, te rellen of te vechten
Dit mag je niet doen op straat, pleinen, parken en andere openbare plaatsen:
met andere personen in een groep bij elkaar komen;
andere personen uitdagen tot relletjes of andere problemen;
vechten.
Een politieagent mag je in de volgende situaties van een openbare plaats wegsturen:
Je bent aanwezig bij een onverwachte of ongewone gebeurtenis waardoor relletjes of andere problemen ontstaan of dreigen te ontstaan.
Je bent aanwezig bij een gebeurtenis waar van alle kanten mensen op af komen, waardoor relletjes of andere problemen ontstaan of dreigen te ontstaan.
Je komt met andere personen in een groep bij elkaar of je bent bij zo'n groep aanwezig.
Stuurt de politie je in deze situaties weg? Dan ben je verplicht om dat bevel uit te voeren.
De gemeente mag openbare plaatsen afsluiten als dat belangrijk is voor de openbare veiligheid of om relletjes en problemen te voorkomen. Het is verboden om naar zo'n afgesloten plaats te gaan of om daar te zijn.
Wil je toegang tot een door de gemeente afgesloten openbare plaats? De burgemeester kan je daar toestemming voor geven. Dan geldt voor jou het verbod van de derde alinea van dit artikel niet. De toestemming noemen we een ontheffing.
In de volgende situaties geldt dit artikel niet:
Bij demonstraties, vergaderingen en godsdienstige of levensbeschouwelijke bijeenkomsten waarvoor de Wet openbare manifestaties regels geeft.
Er is gezamenlijke openlijke geweldpleging; dan geldt artikel 141 van het Wetboek van Strafrecht.
Voorbeeld 3: vergunningen voor seksbedrijven
Als je juristentaal omzet in klare taal, is de begrijpelijke tekst vaak langer dan de juridische tekst. Dat komt omdat je in de begrijpelijke tekst moeilijke woorden uitlegt. Een mooi voorbeeld is het artikel uit de APV dat gaat over de vergunning die seksbedrijven nodig hebben.
Tekst officiële APV:
Seksinrichtingen
Het is verboden een seksinrichting te exploiteren of te wijzigen zonder vergunning van het bevoegd bestuursorgaan.
De exploitatie van een seksinrichting buiten het gebied Ede-stad is niet toegestaan.
De exploitatie van meer dan één seksinrichting in Ede-Stad is niet toegestaan.
In de aanvraag om vergunning en in de vergunning wordt in ieder geval vermeld:
de persoonsgegevens van de exploitant;
de persoonsgegevens van de beheerder; en
de aard van de seksinrichting.
Op de vergunning is paragraaf 4.1.3.3 van de Algemene wet bestuursrecht (positieve fictieve beschikking bij niet tijdig beslissen) niet van toepassing.
Tekst APV in begrijpelijke taal:
Voor een seksbedrijf moet je toestemming van de gemeente hebben
Ga je een seksbedrijf beginnen, overnemen of veranderen? Dan vraag je voor het seksbedrijf toestemming aan de gemeente. Dat is verplicht. De toestemming krijg je in een juridisch document dat we vergunning noemen. Krijg je geen toestemming? Dan mag je het seksbedrijf niet openen of veranderen.
Het volgende geldt altijd:
Je kunt alleen toestemming krijgen voor een seksbedrijf in het gebied Ede-Stad.
De gemeente geeft in het gebied Ede-Stad aan maximaal één seksbedrijf toestemming.
Vraag je de gemeente om toestemming voor een seksbedrijf? Dan zet je in de aanvraag in ieder geval de volgende gegevens:
de persoonsgegevens van de exploitant van het seksbedrijf;
de persoonsgegevens van de beheerder van het seksbedrijf;
het karakter van het seksbedrijf, zoals seksbioscoop, prostitutiebedrijf, erotische massagesalon enzovoort.
In artikel 3:12 vind je de termijn waarbinnen de gemeente beslist op je aanvraag voor een vergunning voor een seksbedrijf. Beslist de gemeente niet op tijd op de aanvraag om toestemming? Dan krijg je niet automatisch toestemming. In artikel 3:13 vind je de redenen waarom de gemeente de aanvraag kan afwijzen.
Noot: voor dit artikel staat in de APV in begrijpelijke taal wat de gemeente bedoelt met een seksbedrijf en sekswerkers:
Seksbedrijf: een bedrijf waarin sekswerkers werken of een bedrijf dat tegen betaling erotisch-pornografische optredens, films en dergelijke laat zien. De volgende bedrijven zijn in ieder geval een seksbedrijf: prostitutiebedrijf, seksbioscoop, seksautomatenhal, sekstheater en parenclub.
Sekswerker: Een persoon die tegen betaling seks aanbiedt of uitvoert.
Voorbeeld 4: Regels voor het opruimen van hondenpoep
Niemand stapt vrijwillig in een vers gedraaide hondendrol - ook hondenbaasjes niet. Maar hoe vraag je ze de rommel op te ruimen?
Tekst officiële APV:
Verontreiniging door honden
Degene die zich met een hond op een openbare plaats binnen de bebouwde kom begeeft, is verplicht ervoor te zorgen, dat hij:
de uitwerpselen van die hond onmiddellijk verwijdert;
een middel bij zich draagt dat dient voor het opruimen van hondenuitwerpselen, zoals een zakje;
dit middel toont op eerste vordering van de ambtenaren die met het toezicht op de naleving van dit artikel zijn belast.
Het eerste lid is niet van toepassing op de eigenaar of houder van een hond, die zich vanwege zijn handicap door een geleidehond of sociale hulphond laat begeleiden of die deze hond aantoonbaar gekwalificeerd opleidt tot geleidehond of sociale hulphond.
Het eerste lid is niet van toepassing op de in artikel 2:57 tweede lid bedoelde door het collegeaangewezen plaatsen waar honden onaangelijnd mogen verblijven of lopen en op de zogenaamde hondentoiletten.
Tekst APV in begrijpelijke taal:
Hondenpoep ruim je op
Ben je met een hond in de bebouwde kom? Dan heb je de volgende verantwoordelijkheden:
Als de hond poept, dan ruim je de poep meteen op.
Je hebt een zakje of iets anders bij je waarmee je hondenpoep kunt opruimen.
Als de politie daarom vraagt, laat je zien dat je iets bij je hebt om hondenpoep op te ruimen. Dit geldt ook als een andere ambtenaar je controleert.
In de volgende drie situaties geldt de eerste alinea van dit artikel niet:
Het baasje van de hond is gehandicapt en de hond is opgeleid als geleidehond of sociale hulphond. Deze uitzondering geldt ook de hond nog in opleiding is tot geleidehond of sociale hulphond.
De hond is in een zogenoemd hondentoilet.
De hond is in een losloopgebied.
Voorbeeld 5: Regels voor demonstraties
Ik sluit deze voorbeeldenreeks af met het artikel over demonstraties - een echte uitsmijter. Hoewel de officiële APV-tekst beknopt is, vereist een goed begrip van deze belangrijke regels een uitgebreidere, heldere uitleg. Dit voorbeeld laat zien hoe complexe juridische taal kan worden teruggebracht tot duidelijke instructies.
Tekst officiële APV:
Kennisgeving betogingen op openbare plaatsen
Hij die het voornemen heeft op een openbare plaats in de zin van artikel 1 Wet openbare manifestaties een betoging, waaronder begrepen een samenkomst als bedoeld in artikel 3, eerste lid, van de Wet openbare manifestaties, te houden, geeft daarvan voor de openbare aankondiging en ten minste 48 uren voordat de betoging wordt gehouden, schriftelijk kennis aan de burgemeester.
De kennisgeving bevat:
naam en adres van degene die de betoging houdt;
het doel van de betoging;
de datum waarop de betoging wordt gehouden en het tijdstip van aanvang en van beëindiging;
de plaats en, voor zover van toepassing, de route;
voor zover van toepassing, de wijze van samenstelling; en
maatregelen die degene die de betoging houdt zal treffen om een regelmatig verloop te bevorderen.
Degene die de kennisgeving doet ontvangt daarvan een bewijs waarin het tijdstip van de kennisgeving is vermeld.
Als het tijdstip van de schriftelijke kennisgeving valt op een vrijdag na 12.00 uur, een zaterdag, een zondag of een algemeen erkende feestdag, wordt de kennisgeving gedaan uiterlijk op de werkdag die aan de dag van dat tijdstip voorafgaat vóór 12.00 uur.
De burgemeester kan in bijzondere omstandigheden op verzoek een kennisgeving in behandeling nemen buiten deze termijn.
Tekst APV in begrijpelijke taal:
Regels voor demonstraties op openbare plaatsen
In dit artikel gebruiken we het woord ‘demonstratie’. Met dit woord bedoelen we de volgende twee begrippen uit de Wet openbare manifestaties:
een betoging;
een bijeenkomst om een godsdienst of levensovertuiging te steunen.
Ben je van plan een demonstratie te houden in een straat, een park, op een plein of op een andere openbare plaats? Dan moet je dat aan de burgemeester schrijven. De volgende eisen gelden daarbij:
je schrijft naar de burgemeester voordat je de demonstratie openbaar maakt;
je schrijft naar de burgemeester minimaal 48 uren voor de start van de demonstratie. Let op: soms geldt volgens de derde alinea een langere periode.
Soms moet je de demonstratie eerder melden dan 48 uur voor de start. Wanneer? Als je vanaf de starttijd van de demonstratie 48 uren terugtelt en je komt dan uit op een van de volgende dagen:
een vrijdag na 12.00 uur;
een zaterdag,
een zondag,
een algemeen erkende feestdag.
Is dit bij jouw demonstratie het geval? Dan meld je de demonstratie op zijn laatst op de werkdag voor de uitgerekende dag. En dat doe je op die werkdag voor 12.00 uur.
In de melding aan de burgemeester zet je de volgende gegevens:
je naam en adres;
het doel van de demonstratie;
de datum van de demonstratie en de begin- en eindtijd;
de plaats waar je de demonstratie houdt;
de route als de demonstratie een route volgt;
de samenstelling van de demonstratie als er wat bijzonders is, zoals voertuigen die meedoen, of muzikanten, een fanfare enzovoort;
welke maatregelen je neemt, zodat de demonstratie niet uit de hand loopt.
Heb je een demonstratie gemeld? Dan krijg je een bewijs waarin staat op welke dag en tijd je de melding deed.
Je kan de burgemeester vragen om de periode van 48 uren uit de tweede alinea korter te maken. Dat kan alleen in bijzondere situaties. De burgemeester beslist.
Tip: gebruik opsommingen
In de voorbeelden zie je dat opsommingen een krachtig middel zijn om moeilijke taal om te bouwen naar begrijpelijke taal. Een juridische tekst zonder opsomming is een gemiste kans. Lees voor meer voorbeelden mijn blog Zeg het met een opsomming.
De complete APV in begrijpelijke taal
Op de website van de gemeente Ede vind je de hele APV in begrijpelijke taal. (De link staat helemaal onderaan de pagina.)
Hulp nodig bij het herschrijven van juridische taal?
Juridische teksten omzetten naar begrijpelijke taal is een uitdaging. Juristen missen vaak de communicatieve vaardigheden, terwijl communicatiemedewerkers de juridische kennis ontberen. Hulp nodig bij deze vertaalslag? Neem contact op voor een vrijblijvend gesprek over hoe ik kan ondersteunen.
> Meer blogs vind je in het blogoverzicht